ძველი გავაზის ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესია მდებარეობს ყვარლის მუნიციპალიტეტში სოფელ ახალსოფელში.  განეკუთვნება VI საუკუნეს, ფორმით ტეტრაკონქის ტიპისაა (13X13 მ). ნაგებია რიყის ქვით. VIII-IX სს-ისაა გუმბათის ყელი. ტაძრის გარშემოსავლელი (აღმოსავლეთ აფსიდის სამხრეთ....

ძველი შუამთა, ქართული ხუროთმოძღვრული ანსამბლი თელავის რაიონში, მდებარეობს ტყეში, თელავიდან 7 კმ-ზე. 
 ....

    წალენჯიხის მაცხოვრის ფერისცვალების საკათედრო ტაძარი, განვითარებული შუა საუკუნეების ხანის ქართული ხუროთმოძღვრული ანსამბლი. მდებარეობს ქ. წალენჯიხის განაპირას, შემაღლებულ გორაკზე.....

ადგილმდებარეობა: საქართველო, აფხაზეთის ავტნომიური რესპუბლიკა, გალის მუნიციპალიტეტი, სოფელი წარჩე.

კომპლექსში შემავალი ნაგებობები: ციხე.

ისტორიულ-არქიტექტურული აღწერა: სოფელ წარჩესთან, მთის ქედზე....

ადგილმდებარეობა: საქართველო, აფხაზეთის ავტონომიური რესპუბლიკა, გუდაუთის მუნიციპალიტეტი, სოფელ წებელდა.

კომპლექსში შემავალი ნაგებობები: სამეთვალყურეო კოშკები, საეკლესიო ნაგებობები, სასახლის ნანგრევები და სხვადასხვა სახის თავდაცვითი ნაგებობები.

       წეროვნის ყოვლადწმიდა სამების ეკლესია დგას სოფლის განაპირას გორაზე. ეკლესია თარიღდება XI საუკუნით. იგი შეუკეთებიათ 1946 წელს, ამ დროს აღადგინეს ეკლესიის დაბზარული კამარა. ტაძარი ნაგებია ყორე ქვით, გარედან....

          წეროს ხევი მდებარეობს ატენიდან ჩრდილო-დასავლეთით 2 კმში. წეროს ხევში უცხროვრიათ წერუაშვილებს, რომლებიც შემდგომ აქედან ხიდისთავში გადასახლდენ, სადაც ახლაც ცხოვრობენ. ეს ხევი საკმაოდ დასახლებული ყოფილა, რაზეც მეტყველებს ძველი ნასახლარები,....

ნათლისმცემლის ეკლესია, დგას სოფელ წითელწყაროს ჩრდილოეთით, შემაღლებულ ადგილას. სტილისტური ანალიზით თარიღდება XI საუკუნის დასაწყისით. ეკლესია დარბაზულია (7.1 მ * 10.6 მ-ზე), ნაგებია ქვიშაქვითა და მოყავისფრო შირიშის ქვით. ფასადები მოპირკეთებულია გათლილი ქვით. შიგნიდან თაღოვანი....

         წილკნის ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესიის აგება ქართლში ქრისტიანობის გავრცელების პირველ პერიოდს უკავშირდება. ქართული ისტორიული წყაროებით: მეფემ “ბაკურ დაიწყო წილკნისა ეკლესიასა და განიშორა....