კავკასიონს, გომბორის ქედსა და გარეკახეთის ზეგანს შორის მდებარე ველს, რომელსაც დღეს ალაზნის ველი ეწოდება, ვახუშტი ბატონიშვილის ცნობით, ძველად თურმე ალონი ერქვა. „ველი, ალონად....

ნათლისმცემლის ეკლესია მდებარეობს სოფელ ზემო ალვანის ჩრდილო აღმოსავლეთით, გორაკზე. არქიტექტურის მონუმენტი თარიღდება VIII-IX  საუკუნეებით, იგი  XVI საუკუნის I ნახევარში საფუძვლიანად....

ცხრაკარა სასახლე მდებარეობს სოფელ ზემო ალვანის ჩრდილო აღმოსავლეთით 1.5 კმ - ზე, მახლობელი მთის ერთერთ განშტოებაზე. არქიტექტურული ძეგლი აგებულია ლევან კახთა მეფეს მიერ (1518/20-1574 წწ).

ღვთაების ეკლესია დგას ქალაქი ახმეტის განაპირას, ჩრდილო-აღმოსავლეთით სასაფლაოზე. თარიღდება მე-6 საუკუნის მეორე ნახევრით. შენობის გეგმის სწორკუთხედში (სიგრძე 12 მეტრი * სიგანე 12.8 მეტრი)....

სოფელ ახშნის სამხრეთ აღმოსავლეთით დაახლოებით 700 მეტრის მანძილზე მდებარეობს ახშნის გორიჯვრის ეკლესია. ეს არქიტექტურული კომპლექსი სოფლის მახლობლად მდებარე მთის ერთ-ერთ ტოტზეა....

გუმბათოვანი საყდარი დგას სოფელ მატანის  ჩრდილო აღმოსავლეთით 8-9 კმ-ზე, მდინარე კურტანაძეულის ხეობაში. ეს ჯვარგუმბათოვანი ეკლესია (მინაშენებიანად 13.8 მ * 8.7 მ-ზე)  თარიღდება მე-9 საუკუნის....

ერელაანთ საყდარი დგას ქალაქ ახმეტის დასავლეთით, ახმეტა თიანეთის საავტომობილო გზის მარჯვენა მხარეს, მინდორში. განეკუთვნება V-VI საუკუნეებს. ეკლესია (7მ*6.6მ-ზე) გუმბათოვანია თავისუფალი....

ზემო ხოდაშენის დედათა მონასტერი, არქიტექტორული კომპლექსი  მდებარეობს ახმეტის მუნიციპალიტეტში, სოფლის სამხრეთ-აღმოსავლეთით 7-8 კილომეტრში, გომბორის ქედის ჩრდილოეთ კალთაზე, ტყეში.....

თეთრი გიორგის ეკლესია მდებარეობს სოფელ აწყურში, ახმეტის მუნიციპალიტეტში, სამხრეთით მაღალ გორაზე იგი მე-17 საუკუნეშია აგებული.
       აღსანიშნავია მოვლენა, რომელიც იმართებოდა კახეთში....

        კვეტერა, ისტორიული ციხე-ქალაქი კახეთში, მდებარეობს მდინარე ილტოს ნაპირზე, ახმეტის რაიონში. კახეთის სამთავროს (შემდეგ სამეფოს) ერთ-ერთი ცენტრი. წყაროებში პირველად XI საუკუნის....